Wedstrijdschaatsen is niet meer dan een logisch gevolg van deze manier van voortbewegen. Met name in Friesland en Groningen werden rond 1800 al kortebaanwedstrijden gereden. Schaatswedstrijden werden steeds populairder en rond 1850 werden overal in Nederland ijsverenigingen opgericht. Deze vereniging zorgen voor ijsbanen zodat er in de winter wedstrijden konden plaatsvinden. De Koninklijke Nederlandsche Schaatsenrijders Bond (KNSB) werd in 1882 opgericht als overkoepelende organisatie en vertegenwoordigt tegenwoordig lange- en kortebaanschaatsen, shorttrack, kunstrijden, marathonschaatsen, schoonrijden en ook skaten en toerschaatsen.

Ard Schenk en Kees Verkerk (‘Ard en Keessie’) zijn waarschijnlijk wel de bekendste schaatsers uit de Nederlandse geschiedenis . Wereldwijd domineerden zijn de schaatswereld in de jaren 1964-1972. Bart Veldkamp, Rintje Ritsma en Sven Kramer zijn de latere bekende winnaars van internationale titels.

De vrouwen scoren eveneens goed op het ijs. Stien Kaiser was de eerste Nederlandse wereldkampioen in 1965, gevolgd door Atje Keulen-Deelstra en Yvonne van Gennip. Ook Annamarie Thomas en Ireen Wüst zijn succesvolle Nederlandse schaatsters.